Garai batean, Karrantza Haraneko (Bizkaia) basoetan egur-ikatz asko egiten zen. Hori zen, hain justu ere, inguruetako egurraren erabilera nagusienetarikoa.
Oro har, ikatza egiteko sasoia martxoan hasi eta azarora arte luzatzen zen. Egurra (gaztainondoa, artea, pagoa edo haritza) neguan moztu eta prestatzen zen trontza, aizkora, borra eta ziriz.
Lehenengo-lehenengo, txondorra izeneko egur-pilaketa eratuko zen ikaztokia berdindu behar zen, aitzur eta palekin. Txondor-larrain horri forma zirkularra ematen zitzaion, eta mendi hegalean eraikitzen zirenetan, hesiak altxatzen ziren harri lehorrez, goiko aldetik ateratako lurrari eutsi ziezaioten.
Argazkian agertzen den objektua ezaguna da guztiontzat. Hau, halere, benetan da berezia, Karrantzako Haranean (Bizkaia), ni bizi naizen tokian, landa giroko lurraldean jartzen den lehena delako. “Hiri-ornigarriak” deritzenen parte dira. Kaleko argiak duela hamarkada gutxi jarri zizkiguten, saguzarren poztasunerako, haien inguruan biraka ibiltzen ziren gauez eta. Ondoren, espaloi batzuk egin zituzten, eta Karrantzako Haranaren erdialdean, behiak nagusi ez diren lekuan, ‘zebrabide’ batzuk margotu zituzten. (gehiago…)