Artxiboa
Doniane eguna Gaztelugatxen, 2023. Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa.
Udan sartu berri gara eta horrekin batera txoko guztietako jaiak etorri dira. Sasoi honetan, herri edo hiri handiko jai nagusiak ez ezik, auzoetako ermiten inguruan ere ospakizun ugari izaten dira. Bizkaian 800 bat ermita daude sailkatuta. Egia da kopuru eder horretatik asko galdu egin zirela edo ez dituztela ospakizunak antzina bezala egiten. 459 ermitetan eliz-ospakizunak mantentzen dira, 30 hondatuta daude, 7 zeregin zibiletarako erabiltzen dira eta gainontzekoak desagertu egin dira. Joan den mendean gizarteak aldaketa eta eraldaketa sakonak ezagutu zituen, eta horren ondorioz ermitek eurek ere beharrizan berrietara egokitu eta moldatu beharra izan zuten.
San Bartolome ermita, 2022. Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa.
Joan den urriaren 21ean, Europako Ondare Jardunaldien barruan, Ermitak busturiarren alkargune eta aterpe izeneko bideoa aurkeztu zen Altamirako Kulturetxean. Hurrengo egunean Juanjo Hidalgo arkeologoaren eskutik bisita gidatua egin genuen herriko ermita guztietara joanda.
Lehengo bizimoduan, etxea izan da familiako bizitzaren ardatza; eta era berean, auzoa gizartearena. Auzoak etxe-multzoak dira, elkarren artean arazo handiagoei aurre egin ahal izateko sortutakoak. Horregatik, auzotarren harremanak estu-estuak dira, sarritan odoleko familiarenak baino estuagoak.
Murgoitioko San Juan ermita. Berriz (Bizkaia). José Ignacio García Muñoz. Labayru Fundazioaren argazki artxiboa.
San Joan edo Donibane egun seinalatua dugu gure herri egutegian. Horregatik, Gurutzi Arregiren artikulu hau berreskuratu dugu, 2016an argitaratua.
San Joan Bataiatzailearen egunean, egunsentitik eta eguzkia ateratzen den arteko tartean, ohitura da etxeetako eta santuari eskainitako ermitetako ateetan haritz edo lizar adar bat jartzea, belarrez eta lorez egindako sortatxo batez apaindua. Garai batean, sortatxo horrek galburuak ere izaten zituen. Adarraren zurtoinean, bestalde, ezpal zuritu bat jartzen zen, gurutze tankerako bat osatuz. Udako solstizioaren ikurra da, eta sanjuan-haretxa esaten zaio.
Bizkargiko santakurutzak, 2019. Leire Zaldibar.
Sasoi baten, zapatu-domeketako jantzeagaz batera, herrietako eta baso-ermitetako erromeriak be garrantzi handikoak izan ziran. Aste barruko errutinatik ihes egiteko modua zan gehienentzat, egunerokotasunetik aldentzekoa; eta kasu batzuetan, urte guztian ikusi bako alboerritako lagunakaz alkartzeko unea. (gehiago…)
Bilbo-Abando
Colon de Larreategi 14, 2. esk.48001 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 443 76 84
labayru@labayru.eus
Derio
Larrauri 1A, 5.a48160 Derio (Bizkaia)
Tel.: +34 94 406 01 71
idazkaritza@labayru.eus
Bilbo-Bolueta
Metroalde eraikinaBilbo-Galdakao errep. 6A
48004 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 607 72 10
labayru@labayru.eus
