Artxiboa

Txistulariak Bermeoko madalenatan, 2013.

Antza denez, historiaurretik katalogatzen da landa-txirulen erabilera, baina Erdi Arotik aurrerakoa da Mendebaldeko Europa osoan (Italia, Frantzia, Espainia, Portugal, Amerika, etab.) garatu eta hedatu zen iraultza musikala: hiru zuloko txirularen eta danbolinaren konbinazio melodikoa, pertsona bakar batek interpretatuta (juglareak eta ministrilak). XVI. mendean, jauregiko dantzak irakatsi ez ezik, nobleziaren torneoak eta ospakizun sozialak ere girotzen zituzten. Ezohiko egoera horretan oinarritu ziren klase herrikoiak eta figura hori bereganatu zuten beren ospakizun erlijioso, zibil, jai, prozesio, erromeria, protokolozko ekitaldi edo animazio ibiltarietan. Harrigarria bada ere, guztientzat “danbolin-jole” (tamborilero) izen orokorra erabiliko dute. XVIII. mende inguruan, musika arloan izan zuten bilakaera eta garapenarekin, bai esparru nobleetan bai plebeioetan, lehia bizia sortuko da musika irakurtzen zekitenen eta ez zekitenen artean (prestigioa eta kontratazioetan eta hobeto ordaindutako eskaintzetan hobeto kokatzea bilatuta).

 (gehiago…)