“Etxea” hitzak esanahi desberdinak ditu, besteak beste, bat ‘stricto sensu’ murriztua eta beste bat ‘lato sensu’ zabala. Hemen etxeari buruz ari gara azken adiera horri helduta, familiaren etxebizitzaz eta beste etxe-mota batzuez ere ari garelako.
Hiribilduetan edo beste hirigune batzuetan, familiak, normalean, jatorrizko baserriari lotuta sentitzen dira, sarritan baserriak deitura eman baitie, edo jende artean ezaguna duten ezizena. Herriek berek ere, herri-tradizioaren arabera, sorrerako lehen etxea dute. Hala, Gernikaldean, Mezeta dorretxea dugu Ajangizen (Mentzeta ahoz) eta Gautegiz dorretxea aldamenean den Gautegiz Arteagan.