Artxiboa

Munduko hizkuntza guztiek ez dute zenbaki zehatzik erabiltzen. Amazoniako Munduruku eta Piranhã kulturak, adibidez, anumerikoak dira, hau da, kopuru zehatzak adierazteko berbak erabili beharrean, termino orokorrak baino ez dituzte erabiltzen “batzuk” edo “zeozer” bezalako ideiak adierazteko.

Hizkuntza askotan, oinarrizko zenbakiak 5, 10 eta 20 izan ohi dira, eta ez dirudi txiripa hutsa zenbaki horiek bat etortzeak esku bateko hatz kopuruarekin lehenengoa, esku bietako atzamar kopuruarekin bigarrena, eta atzamar gehi behatz guztien kopuruarekin hirugarrena.

Hizkuntza proto-indo-europar gehienek 10ean oinarritutako zenbaki sistema erabiltzen dute, hamartarra izenekoa, adibidez, gaztelaniak. Euskarak, ordea, sistema bigesimala erabiltzen du, 20 oinarria duena: hogei (20), berrogei (40, bi aldiz 20), hirurogei (60, hiru aldiz 20). Ezaugarri hori partekatzen du, frantsesarekin ez ezik (frantsesak sistema erdi bigesimala erdi hamartarra erabiltzen du), maien eta uto-azteken hizkuntzekin. Badirudi zeltek eta bikingoek ere sistema bigesimala erabiltzen zutela.

 (gehiago…)