Etnografia atalak
Goizaldi Dantza Taldea Corpus Christi egunean Ezpata Dantza dantzatzen (Donostia, 1985/06/06). Argazkia: E. X. Dueñas.
Bertako taldeek egiten dituzten dantzak sailkatzeko, “dantza tradizionala” edo/eta “euskal dantza” izendapena erabili ohi da. Baina ez da beti hala izan, beti hala izan ez den bezala dantzak egiteko modua, mendez mende iraun duten urratsen eta irudien egiazkotasuna eta, horri lotuta, zurruntasuna defendatzeko ahaleginak ahalegin.
Jule, eskumaldean, neba Antonio eta ahizpa Iñakerekin. Iturria: Miren Gabilondo.
Martxoaren 14an, Mungiako Torrebillela kultur etxean Jule Gabilondo Maitek Donibane Lohizunen 1937-1938. urteetan idatzitako Jel-azia liburua aurkeztu zen. Hitzaldi-aretoa jendez beteta egon zen, mungiarren artean herriko alabaren inguruko jakin-mina eta interesa bazegoela seinale.
Jule Gabilondo Arruza-Zabala Mungian jaio zen, 1902ko urtarrilaren 29an. Gurasoak: aita, Juan Gabilondo Azurmendi gipuzkoar medikua (Zegama), eta ama, Idoia Leonor Arruza-Zabala Etxaburu bizkaitarra (Gueñes). Amaren aldetiko aitita Raimundo Arruza-Zabala mungiarra zen, Gueñes herrira ezkondu zena; baina urteak garrenean Mungiara bueltatu zen familiarekin.
(gehiago…)
1992ko Eskiulako emazte maskarada. Iturria: Iker Uthurralt.
Maskaradak Xiberoako inauteri tradizionalak dira. Maskaradetan, gizartea aurkeztürik da bitan banatürik. Alde batetik gorriak, gizarte ona, garbia eta zentzüzkoa. Horien artean 5 aitzindariak edireiten dütügü, jauna eta anderea, laboraria eta laborarisa baita marexalak. Horien eretzean, beltzak, zikinak, itsusiak eta morala gabekoak dütügü. Horien artean, buhameak badütügü, Xiberoan aspaldidanik integratü direnak, nahiz eta lüzaz gizarteak iritzi negatibo haietaz üken. Horrez gain, leheneko ofizioetan lanean ari ziren pertsonaiak badira, xorrotxak ezpatak xorroxten zütüenak, kerestuak zamaiak kerestatzen zütüenak edo kauterak bertz xilodünak betatxatzen zütüenak. Maskaraden helbürüa, gizartea itxüratzeaz gain, azken horren kritikatzea da, satirikoa izatez.
Cuculus cannorus (emea). Egilea: Trebol-a.
“Ku-ku, ku-ku”, nork ez du ezagutzen kantu ozen hori? Dudarik gabe, hegaztien munduan doinurik ezagunena da, eta ospe hori hizkuntza ezberdinetan txori hau izendatzerakoan islatzen da: kuku euskaraz, cuco gazteleraz, coucou frantsesez, cuckoo ingelesez…
Egutegi ofizialak udaberriaren hasiera martxoaren 20an finkatzen badu ere, baserritarrentzat kukuaren (Cuculus canorus) kantuak iragartzen du urtaro honen etorrera.
Bilbo-Abando
Colon de Larreategi 14, 2. esk.48001 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 443 76 84
labayru@labayru.eus
Derio
Larrauri 1A, 5.a48160 Derio (Bizkaia)
Tel.: +34 94 406 01 71
idazkaritza@labayru.eus
Bilbo-Bolueta
Metroalde eraikinaBilbo-Galdakao errep. 6A
48004 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 607 72 10
labayru@labayru.eus
