Etnografia atalak

~
0

Ziortza Artabe Etxebarria. Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa.

Telesforo de Aranzadik duela gizaldi bat adierazi zuenez, “tabek izugarrizko garrantzia izan dute Europako etnografian, historiaurreko garaietatik”. Izan ere, munduko hainbat lekutan belaunaldiz belaunaldi jokatu den tradiziozko haur-jolasa da.

Euskal Herrian tartsoko hezurtxoak baliatzea izan da ohikoena, gehienetan arkumearenak. Halaber, ahari- edo ahuntz-tabak preziatuak izan dira, arkumearenak baino gogorragoak eta distiratsuagoak direlako. Era berean, txerri-tabak ere erabili izan dira, baita behiarenak ere.

 (gehiago…)

0

Markaidako eskota, 1950eko hamarkada. Mungiako Udalaren Argazki Artxiboa.

Udarekin batera herrietako jai nagusietan murgiltzeko ordua iritsi zaigu, baita ermitetan eta auzoetan egiten diren jaietan ere. Orain dela hamarkada batzuk arte, ohikoa zen auzoetako mutil gazteek, taldean elkartuta, jai horien antolakuntzaz eta prestakuntzaz arduratzea.

Kontu hori berbagai hartuta, gerra zibilaren ondorioz Bizkaiko herri askotan galdutako tradizioa ekarri nahiko genuke gogora: zaragi-mutilak izenekoena, hain zuzen ere. Uribe inguruan, eskota esaten diogu, eta Mungialdean, Atxuri, Belako, Billela, Elgezabal, Iturribaltzaga, Laukariz, Markaida eta Trobika auzoetan, bereziki, XX. mendearen erdi aldera arte mantendu zen. Gaur egun, ostera, usadioa ia guztiz galduta dago, eta atxuritarrek eta trobikatarrek baino ez dute gordetzen. (gehiago…)

0
Santa Cruz de Bizkargi, 2019. Leire Zaldibar

Bizkargiko santakurutzak, 2019. Leire Zaldibar.

Sasoi baten, zapatu-domeketako jantzeagaz batera, herrietako eta baso-ermitetako erromeriak be garrantzi handikoak izan ziran. Aste barruko errutinatik ihes egiteko modua zan gehienentzat, egunerokotasunetik aldentzekoa; eta kasu batzuetan, urte guztian ikusi bako alboerritako lagunakaz alkartzeko unea. (gehiago…)

Luis Manuel Peña. Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa.

Un ‘consumidor’ entra una mañana en una zapatería y compra un par de zapatos. Pero no sabemos si por coquetería o por una arcana razón psicológica, se los lleva un par de números más pequeños de lo que necesita. Al cabo de dos o tres días de usarlos obviamente le duelen los pies y se toma unos analgésicos. Pero continúa vistiéndolos. Pocos días más tarde se le hacen rozaduras que tiene que curar con antisépticos y tiritas, aún así sigue calzando sus zapatos nuevos. Un tiempo después las heridas empeoran y se ve obligado a acudir al médico. Se le han infectado y le receta antibióticos. Cuando concluye el tratamiento el estado de los pies se ha agravado. Acude al podólogo, mas no mejora. Las heridas corren peligro de gangrenarse y un cirujano decide que es mejor amputar. El afectado pasa después por un proceso de rehabilitación; le diseñan unas prótesis y especialistas en la materia consiguen que vuelva a caminar, no sin dificultad. Al final interviene un equipo científico que le coloca unos pies biónicos interconectados con su sistema nervioso que, además gracias a la inteligencia artificial, posibilitan que se mueva con total naturalidad. (gehiago…)