Etnografia atalak
Ermitaren inaugurazioa, 1949ko uztailaren 31n. Iturria: Juan Martin Iriondo.
Zazpitxaboleta Belatxikietako tontorraren azpian dagoen zelaia da, pagadi txiki, heze eta gozoa izan zuena eta alboratxoago, momentuan abelazkuntza hain indartsua zeneko, zazpi ardi-korta. Inguruetako biztanleek antzinatik aukeratutako parajea, lanbide horretarako aukera ezin hobeak eskaintzen zituelako. Erdi Arotik aurrera kortabasoz jositako ingurua, abaro tokiarekin, errekasto egarri-asegarriekin eta abereak larratzeko larre eta haitz-bitarte umelekin.
Beste alde batetik, inguruetan nahiko piztia kaltegarriak ere izaten ziren eta haiei aurre egiteko Mugarran hasi eta Aramotzerainoko pastoreak azeri-batzarretan elkartzen ziren arazoari aurre egiteko. Batzarrak urte baten Mugarran egiten ziren eta hurrengo urtean Belatxikietan, eta horrelako batzar baten elkartuta zeudela Zazpitxaboleta inguruko lur-jabe berria izan zen Don Emiliano Zuloagak kezkatuta ikusi zituen pastoreak inguruan ermitarik ez zegoela eta, momentuan kristau-fedeak indar handia zuelako.
Eskolunbeko bolatokia. Kuartango (Araba). Egilea: Bea Gallego.
Aspertzea ona dela diote, gure garunak eskertzen duela, aukera ematen digulako hausnartzeko, gure ideiak antolatzeko eta gure benetako premiekin konektatzeko.
Egia izango da, bada, aspertzea ona dela. Baina, kulturaren ikuspegitik, txanponaren beste aldea da interesgarria, hau da, nola entretenitzen garen asperraldia saihesteko. Segur aski, ez da premia hutsa soilik egongo belaunaldiz belaunaldi arlo profesionalean eta etxeetan aurki ditzakegun material guztietako (ehuna, zura, metala, larrua, harria, landare-zuntza, etab.) artisautza tradizionaleko pieza ederren atzean; aitzitik, ordu luzez euria, neguko iluntasuna eta artalde otzanen ikuskapena jasateak ere eragingo zuen halakoak sortzea. Eta, jakina, ez ditugu ahaztu behar ahozkotasunarekin, musikarekin eta dantzarekin lotutako beste sorkuntza batzuk, zeinetan ez baitira beti elementu ukigarriak egoten.
Egilea: Sergio González Ahedo.
Ekaina amaiera eta uztaila hasiera bitartean euskal mendietan orban zuriak agertzen dira, gaztainondoa loratzen denean, zuriz janzten delako. Gaztainondoak gure kulturan izan duen garrantzia dela eta, sasoi esanguratsua da hau. Galdetu besterik ez dago erlauntzetan lan egiten duten pertsonei. Horren adibide da Ignazio Abellak Galizia aldean jasotako hurrengo testigantza: gaztainondoa loratzen denean, ardiei aharia botatzen zaie. Udarako bero saparen aurreko azken loraldia da, jardun anitzetarako epemuga zehazten duena.
Doniane eguna Gaztelugatxen, 2023. Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa.
Udan sartu berri gara eta horrekin batera txoko guztietako jaiak etorri dira. Sasoi honetan, herri edo hiri handiko jai nagusiak ez ezik, auzoetako ermiten inguruan ere ospakizun ugari izaten dira. Bizkaian 800 bat ermita daude sailkatuta. Egia da kopuru eder horretatik asko galdu egin zirela edo ez dituztela ospakizunak antzina bezala egiten. 459 ermitetan eliz-ospakizunak mantentzen dira, 30 hondatuta daude, 7 zeregin zibiletarako erabiltzen dira eta gainontzekoak desagertu egin dira. Joan den mendean gizarteak aldaketa eta eraldaketa sakonak ezagutu zituen, eta horren ondorioz ermitek eurek ere beharrizan berrietara egokitu eta moldatu beharra izan zuten.
Bilbo-Abando
Colon de Larreategi 14, 2. esk.48001 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 443 76 84
labayru@labayru.eus
Derio
Larrauri 1A, 5.a48160 Derio (Bizkaia)
Tel.: +34 94 406 01 71
idazkaritza@labayru.eus
Bilbo-Bolueta
Metroalde eraikinaBilbo-Galdakao errep. 6A
48004 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 607 72 10
labayru@labayru.eus
