Etnografia atalak
Erromatar goardia. Fernando Hualde.
Aste Santua leku guztietan berdin antzekoa da; izan ere, denetan oinarri erlijiosoa bera da. Iruñean ere beste herri batzuetan egiten diren moduko penitentzia ekitaldiak egiten dira. Nafarroako hiriburuaren kasuan, ekitaldiok hauek dira: egun santu bakoitzari dagozkion Ofizioak, Ostiral Guren arratsaldeko Hileta Santua deritzan prozesioa; eta aurretik, goizean katedralean egiten den “Zazpi Hitzen” funtzioa. Hala ere, Iruñeak aspalditik jakin izan du Aste Santuari aparteko ezaugarriak ematen, besteen aldean desberdin bihurtzen dutenak. Ikus ditzagun beste leku batzuetan agertzen ez diren berezitasun garrantzitsuenetako batzuk.
Kristo Altxatua. F. Hualde.
Lehenengo ezaugarria: jende gutxi jabetzen da horretaz, baina Iruñean egiten da Estatu mailan Aste Santuari lotutako lehenengo prozesioa, eta hori Aste Santua baino berrogei egun lehenago izaten da; hau da, Hausterre egunean. Egun horretan, oraindik inauterien ostea kaleetan nabari dela, tunikadun penitentzigileak ―Iruñean mozorro esaten zaienak― ateratzen dira kalera isil-isilik, erromatar goardiaren atzetik. Isiltasun hori Pasioaren Anaikideak Kristo Altxatuaren irudia igaroteko albo-alboka daramatzaten egurrezko anden krakadek baino ez dute apurtzen. Kristo Altxatuaren irudia ―Erronkariko Fructuoso Ordunak egindakoa― Dormitalería kaletik Iruñeko katedralera eramaten dute, eta han katedraleko kabildoak hartzen du. Irudi horrek han igarotzen du Garizuma, Aste Santura arte ostiralero egiten diren gurutze-bideei gorentasuna emanez.
Rachel Claire.
Orain:
Nekazaritza eta abeltzaintzako ustiategi batean bizi naiz, eta, ondorioz, NUEn (nekazaritza ustiategien erregistroan) zenbakia daukat. Goizero, jaiki bezain laster, nire balorizazio energetikorako planta berezia pizten dut. Ekoizpen jasangarriko biomasarekin funtzionatzen duenez, berotegi-efektuko gasen isurketak murrizten laguntzen du eta, beraz, klima-aldaketari aurre egiten dio.
Erromerietan falta ezin zirenak. Josu Larrinaga Zugadi
Erromeria hitzak, jatorrian, Erromara edo kristautasunaren beste gune esanguratsu batzuetara egiten ziren erromesaldiak adierazten zituen. Gero, herri tradizioan, ermita edo santutegi batzuen inguruko zelai eta muinoetan jendeak egiten dituen jai-ospakizunetara egokitu da. Horrez gainera, leku sakratu horietara fedeak erakarrita egiten den erromesaldia, eta hara joaten direnek eta erromesek egiten dituzten elizkizun- eta jai-ekitaldiak ere adierazten ditu. Erromeriak eguraldi oneko sasoietan egiten dira: udaberrian eta udagoienaren amaieran gehien bat. (gehiago…)
Cinema Paradiso pelikularen promozio kartela.
Denbora asko da Lumière anaiek La sortie des ouvriers des usines Lumière à Lyon Monplaisir filma egin eta proiektatu zutenetik, hori izan zen zinemaren historiako lehenengo filma. Ikuskizun horri zazpigarren artea esaten zaio, eta, egia esan, lehenengo mailako arte jarduera bihurtu da; publikoarentzako narrazio eta entretenimendu modu bat da, beste arte batzuen parekoa.
Garai batean, herri txikietan batez ere, zinerako zaletasuna parrokiaren inguruan erne zen. Herrietan baziren apaiz sekularrak eta ikastetxeen ardura zeukaten erlijiosoak, beste zeregin batzuen artean katekesia ere irakasten zuten. Katekesi horren inguruan beste jarduera batzuk ere antolatzen ziren: kasurako, parrokiako edo eskolako zinema, mendi taldeak, basorako txangoak.
Bilbo-Abando
Colon de Larreategi 14, 2. esk.48001 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 443 76 84
labayru@labayru.eus
Derio
Larrauri 1A, 5.a48160 Derio (Bizkaia)
Tel.: +34 94 406 01 71
idazkaritza@labayru.eus
Bilbo-Bolueta
Metroalde eraikinaBilbo-Galdakao errep. 6A
48004 Bilbo (Bizkaia)
Tel.: +34 94 607 72 10
labayru@labayru.eus
